Kekemeliğe dikkat çekmek ve doğru bilgilendirme yapmak amacıyla 22 Ekim tüm dünyada ‘Kekemelik Günü’ olarak belirlenmiştir.
Kekemelik, kişinin tekrar etme kaygısıyla sözcüklerde duraklama, uzatma ve yinelemeler oluşturduğu iletişim bozukluğudur.
Genellikle düşünme hızı ile konuşma hızının uyumlu olmaması sebebiyle ortaya çıkan kekemelik bir zeka özrü değildir. Çalışmalar kekemelerin zeka ortalamasının genel ortalamanın üstünde olduğunu göstermektedir.
Kekemeliğin Nedenleri Nelerdir?
‘Konuşma akıcılığında meydana gelen ritm bozukluğu’ olarak da tanımlanan hastalığın nedenleri farklılık gösterebilir. Kekemelik, fizyolojik ya da kalıtımsal nedenlerle ortaya çıkabilir. Solunum bozukluğu ve nefesi doğru kullanamama da nedenler arasında yer almaktadır. Çocukların psikososyal anlamda sıkıntı veren çevrelerde bulunması, ailevi problemler, herhangi bir şeyden duyulan şiddetli korku da kekemeliğe sebebiyet verebilmektedir. Baskı ve stres altında kalmaları, onlardan büyük beklentilerin olması, titiz ve kontrolcü bir çevrede yetişmesi nedeniyle kekemelik ortaya çıkabilir.
Ailede kekemeliğin olması çocukta kekemelik riskini artırır.
Çocuğun içinde bulunduğu ortam, yanındaki kişiler kekemeliği etkileyebilir.
Ailenin yanlış tutumları kekemeliğin ortaya çıkmasına neden olabilir. Ebeveynlerin aceleciliği, beklentilerindeki farklılıklar, çocuğun bu farklı beklentilere aynı anda cevap vermeye çalışması kekemeliği tetikleyebilir.
Şarkı, dua, şiir gibi önceden ezberlenmiş, otomatik olarak çağrılabilen alanlarda kekeleme genellikle görülmez.
Kekemeliğin Tedavisi Var Mı?
Kekemelik doğru bir program ile tedavi edilmesi mümkün olan bir bozukluktur. Pek çok hastalıkta olduğu gibi kekemelikte de erken tedavi önem taşır. Mümkün olan en kısa sürede tedaviye başvurulması tedavi sürecini kısaltacaktır.
Sonradan gelişen kekemeliğin tedavisi, doğuştan olana göre daha kolaydır. Sonradan gelişen kekemelik çocukta düzgün konuşma kaygısı yaratır ve çocuk bunu aşmak için gayret gösterir. Doğuştan olan kekemelikte ise çocuk çok daha az kaygılandığından çabası da az olacaktır.
22 EKİM DÜNYA KEKEMELİK GÜNÜ
22 Ekim ''Dünya Kekemelik Günü'' olarak belirlenmiş olup bugünün amacı kekemeliğe dikkat çekmek ve bu konuda toplumu bilgilendirmektir.
Kekemeliğin temel özelliği bireyin konuşmasının gerek akıcılık gerekse zamanlama yönünden yaşına uygun olmayan biçimde bozulması, konuşmanın doğal akışının bir biçimde kesintiye uğramasıdır. Kekelemeye göz kırpma, tikler, dudak ve yüz hareketleri, kafa hareketleri, nefes alma davranışları ve yumruk sıkma gibi davranışlar da eşlik edebilir. Nedenleri hakkında kesin bilgilerin bulunmadığı kekemelik, sosyal sorunlara yol açabilir. Konuşmanın akışını bozduğu için bazı kişilerde özgüven, hayata bakış, kendine saygı ve diğer insanlarla etkileşim sorunları yaşanmasına neden olabilir. Sıklıkla konuşmaktan ya da konuşmanın beklendiği sosyal ortamlardan kaçınma gözlenir.
Kekemelik bazen kendiliğinden düzelir, bazen de uygun tedavilerle kontrol altına alınır. Kekemelik tedavisinde temel amaç kekemeliği kontrol altına alarak akıcı konuşmayı sağlamaktır. Çocuklarda ve yetişkinlerde dil ve konuşma terapistinden yardım alınabilir. En sık kullanılan tedavi yaklaşımları; davranış modifikasyonu, nefes egzersizleri ve konuşma terapisidir. Bazı çocuklarda ilerleyen dönemlerde kendiliğinden düzeldiği görülür.
Ailelere bu konuda bazı görevler düşmektedir:
- Çocuklarına konuşma konusunda baskı yapmamalı,
- Kelime ya da cümlelerini düzeltmemeli,
- Çocuğun kendini rahatça ifade etmesine olanak tanımalı,
- Konuşurken sabırla dinlemeli,
- Çocuğun dikkati konuşması üzerine çekilmemeli,
- Alay etme, utandırma, zorlama gibi tutumlardan kaçınmalıdırlar.